Porady

1. Ogólna higiena jamy ustnej
   1. Co możesz zrobić aby mieć zdrowe zęby?
      - wzorowo dbać o higienę jamy ustnej, to jedyna metoda
   2. Co to w praktyce oznacza?
      - po każdym zjedzonym posiłku, nawet najmniejszym, dokładnie wyszczotkować zęby z resztek pokarmu i wypłukać jamę ustną
   3. Jak zrobić to dobrze?
      - każdy ząb ma powierzchnie, które należy wyszczotkować. Powierzchnie żujące (poziome) można szczotkować ruchami okrężnymi, ale powierzchnie pionowe wszystkich zębów zawsze szczotkuj pionowo zaczynając od strony dziąsła w kierunku krawędzi zęba. Tak należy również szczotkować ściany zębów od strony języka. Każdy ząb musi być dokładnie wyszczotkowany ze wszystkich stron, najlepiej z użyciem pasty do zębów.
   4. Jaką pastę do zębów stosować?
      - to nie ma wielkiego znaczenia, ale można dobrać sobie taką pastę, po której czujesz uczucie czystych zębów. W dzisiejszych czasach, wszystkie pasty zawierają Fluor, który jest bardzo korzystny dla szkliwa zębów. Jeśli masz kłopoty z nadwrażliwością zębów lub dziąseł to jest mnóstwo past, które wspomagają leczenie tych dolegliwości, ale to nie wystarczy, trzeba przyjść na badanie do gabinetu.
   5. Jak długo ma trwać szczotkowanie?
      - około 5 do 6 minut, potem weź nitkę dentystyczną lub jakąś mocną cienką nitkę (do szycia) i dokładnie usuń resztki, których nie udało się wyszczotkować. Uważaj wkładając nitkę w przestrzenie między zębami aby nie uszkodzić dziąseł, trzeba to robić z wyczuciem. Po nitkowaniu nabierz na szczoteczkę nową porcję pasty do zębów i szczotkuj jeszcze przez 2 minuty.
   6. Jaka powinna być szczoteczka?
      - jeśli nie masz kłopotów z dziąsłami i obnażonymi szyjkami zębów to najlepsza jest szczoteczka średnio twarda (medium). Dobrze gdy główka szczoteczki nie jest zbyt duża, tak aby się swobodnie mieściła między policzek a zęby (zwłaszcza te z samego tyłu czyli siódemki i ósemki). Tak więc trzeba dobrać wielkość szczoteczki indywidualnie do wielkości jamy ustnej (dla dzieci szczoteczka z malutką główką).
   7. Czy płukać jamę ustną po szczotkowaniu samą wodą czy płynem do higieny jamy ustnej?
      - jeśli nie masz żadnych dolegliwości to nie musisz używać płynów do higieny jamy ustnej. Natomiast gdy masz problemy z dziąsłami lub zapachem to jest dużo płynów do wyboru na każdy problem, ale to też jest powód do odwiedzenia gabinetu.
   8. Czy używać środków do wybielania zębów?
      - jeżeli nie masz żadnych plomb i masz zdrowe szkliwo to możesz używać tych środków. Pamiętaj jednak, że mają one działanie silnie "wgryzające" się w powierzchnię szkliwa i z czasem mogą je trochę uszkodzić.
2. Kamień nazębny
   1. Dlaczego należy usuwać kamień nazębny?
      - kamień na zębach powstaje podobnie jak kamień w czajniku. Resztki płytki bakteryjnej, które nie zostały dokładnie wyszczotkowane osadzają się na styku zęba z brzegiem dziąsła. Ze śliny wytrącają się składniki mineralne i powoli utwardzają płytkę bakteryjną. Również różne osady np. z herbaty i innych napojów i pokarmów mogą wchodzić w reakcję chemiczną z płytką nazębną i stopniowo narasta coraz większa warstwa i twardnieje. Kamień nazębny powoduje stopniowe odsuwanie brzegu dziąsła (tzw. utrata przyczepu nabłonkowego) powstają kieszonki patologiczne i stan zapalny przewlekły.
3. Ból zębów
   1. Co trzeba zrobić jeśli jakiś ząb zaczyna po zjedzeniu czegoś słodkiego albo kwaśnego troszkę pobolewać?
      - natychmiast zgłosić się do gabinetu, prawdopodobnie zaczyna się próchnica lub są obnażone szyjki czy inne braki szkliwa.
   2. A co jeśli ból pojawia się na zmiany temperatur?
      - też jak najszybciej zadzwonić do gabinetu i umówić się na wizytę. Niestety w takim przypadku możesz spodziewać się leczenia zęba, wymagającego więcej niż jedną wizytę.
   3. A jeżeli ząb boli przy naciskaniu lub zrobił się obrzęk (opuchlizna)?
      - w takim wypadku sprawa może okazać się bardzo poważna, być może potrzebne będzie zdjęcie RTG i leczenie na wiele wizyt z podawaniem antybiotyków.
4. Wizyta w gabinecie
   1. Co trzeba zrobić przed wizytą w gabinecie stomatologicznym?
      - tak jak przed wizytą u każdego lekarza, zadbać o higienę, szczególnie jamy ustnej czyli umyć zęby. Dobrze jest też nie używać żadnych środków kosmetycznych na usta, szczególnie z barwnikami i tłuszczem, ponieważ w czasie zabiegu mogą dostać się do zęba, co jest bardzo niewskazane, szczególnie przy zakładaniu plomb i leczeniu kanałowym.
   2. Jak należy postępować w trakcie wizyty w gabinecie stomatologicznym?
      - powiedzieć lekarzowi na jakie choroby jest się chorym. Szczególnie ważne są choroby serca, wątroby, tarczycy i inne obciążające mocno organizm. Od tego będzie na przykład zależało dobranie odpowiedniego rodzaju znieczulenia lub przygotowanie do ekstrakcji zęba (wyrwanie zęba) poprzez odstawienie leków np. przeciwzakrzepowych.
   3. W czasie wizyty lekarz prosi o dokładne wypłukanie jamy ustnej wodą, po co?
      - ślina każdego człowieka zawiera mnóstwo różnych bakterii. Jeśli w trakcie zakładania leków dostanie się do zęba, może to bardzo niekorzystnie wpłynąć na leczenie.
   4. W trakcie zakładania plomby lekarz prosi aby nie zamykać jamy ustnej, dlaczego?
      - plomba przed ostatecznym utwardzeniem nie może stykać się z żadną wilgocią. Tylko plomba założona na idealnie suche i czyste podłoże spełnia swoją funkcję prawidłowo dlatego też najlepiej jeżeli pacjent jest w stanie oddychać tylko przez nos, niweluje to osadzanie się pary wodnej z oddechu na zębach.
   5. Kiedy można jeść i pić po wizycie u stomatologa?
      - jeżeli było zakładane lekarstwo lub plomba światłoutwardzalna, można jeść i pić od razu,
      - po zabiegu lakierowania zębów, należy odczekać z jedzeniem jedną do dwóch godzin aby lakier dłużej się wchłaniał,
      - po usunięciu zęba nie należy jeść ani pić przez co najmniej dwie godziny.
   6. Jak należy postępować po wyrwaniu (ekstrakcji) zęba?
      - 20 do 30 minut trzymać zaciśnięte gaziki,
      - potem można je wypluć,
      - nie jeść ani nie pić przez dwie godziny,
      - na wierzch, na policzek, można przyłożyć zimny okład,
      - nie płukać jamy ustnej przez pierwszą dobę, ponieważ można niechcący wypłukać z zębodołu skrzep, który z początku jest bardzo delikatny i może się uszkodzić,
      - nie wolno dotykać zębodołu (nawet językiem),
      - jak minie pierwsza doba, można płukać chłodnym rumiankiem lub szałwią,
      - normalny zębodół po wyrwanym zębie goi się na bazie zdrowego skrzepu około jednego tygodnia,
      - jeśli natomiast dojdzie do uszkodzenia skrzepu przez dotknięcie lub intensywne płukanie wtedy gojenie nie przebiega prawidłowo i może boleć kilka dni a nawet tygodni.
   7. Jak często zgłaszać się do stomatologa na badanie?
      - w wieku od 3 do 25 lat - dwa razy w roku jeśli masz normalne szkliwo, jeśli słabsze - cztery razy,
      - w wieku od 25 lat wzwyż wystarczy raz w roku jeśli nie masz żadnych dolegliwości ani dużej skłonności do próchnicy.
5. Protezy
   1. Masz pierwszą w życiu protezę i co teraz?
      - trzeba się do niej przyzwyczaić tak jak do nowych butów, które są sztywne, to trwa parę tygodni.
   2. Jak to zrobić?
      - ucz się mówienia w protezie na początku w domu wśród najbliższych, możesz głośno czytać,
      - ucz się jedzenia w protezie obustronnie, równomiernie obciążając obie strony, najpierw coś miękkiego, małe kawałki
      - możesz ssać landrynki dla treningu,
      - nie próbuj gryźć twardych pokarmów na początek,
      - doceń to, że masz zęby i cierpliwie ćwicz,
      - jak włożysz protezę do szuflady na dwa tygodnie, to już nigdy nie będzie pasowała (jak buty sprzed dwóch lat),
      - jeżeli proteza gdzieś uciska, ociera lub wrzyna się w śluzówkę to natychmiast idź do stomatologa na korektę.
   3. Jak dbać o higienę protezy?
      - po każdym jedzeniu zdjąć protezę i umyć własne zęby i całą protezę dokładnie,
      - przeznacz szczoteczkę tylko do protezy, uważaj aby nie spadła i nie uszkodziła się,
      - na noc protezę (umytą) schowaj w czystym naczyniu aby nikt jej nie oglądał (przez pierwsze dwie, trzy noce możesz spać w protezie aby szybciej się do niej przyzwyczaić).
6. Leki
   1. Jakie leki można sobie kupić w aptece samodzielnie bez recepty?
      - lepiej nie stosować żadnych leków na własną rękę, najlepiej najpierw poddać się badaniu i po ustaleniu diagnozy leki będą celowane na konkretną dolegliwość. W razie konieczności można zaopatrzyć się tylko w leki przeciwbólowe.