Porady
- Ogólna higiena jamy ustnej
- Co możesz zrobić aby mieć zdrowe zęby?
- wzorowo dbać o higienę jamy ustnej, to jedyna metoda
- Co to w praktyce oznacza?
- po każdym zjedzonym posiłku, nawet najmniejszym, dokładnie wyszczotkować zęby z resztek pokarmu i wypłukać jamę ustną
- Jak zrobić to dobrze?
- każdy ząb ma powierzchnie, które należy wyszczotkować. Powierzchnie żujące (poziome) można szczotkować ruchami okrężnymi, ale powierzchnie pionowe wszystkich zębów zawsze szczotkuj pionowo zaczynając od strony dziąsła w kierunku krawędzi zęba. Tak należy również szczotkować ściany zębów od strony języka. Każdy ząb musi być dokładnie wyszczotkowany ze wszystkich stron, najlepiej z użyciem pasty do zębów.
- Jaką pastę do zębów stosować?
- to nie ma wielkiego znaczenia, ale można dobrać sobie taką pastę, po której czujesz uczucie czystych zębów. W dzisiejszych czasach, wszystkie pasty zawierają Fluor, który jest bardzo korzystny dla szkliwa zębów. Jeśli masz kłopoty z nadwrażliwością zębów lub dziąseł to jest mnóstwo past, które wspomagają leczenie tych dolegliwości, ale to nie wystarczy, trzeba przyjść na badanie do gabinetu.
- Jak długo ma trwać szczotkowanie?
- około 5 do 6 minut, potem weź nitkę dentystyczną lub jakąś mocną cienką nitkę (do szycia) i dokładnie usuń resztki, których nie udało się wyszczotkować. Uważaj wkładając nitkę w przestrzenie między zębami aby nie uszkodzić dziąseł, trzeba to robić z wyczuciem. Po nitkowaniu nabierz na szczoteczkę nową porcję pasty do zębów i szczotkuj jeszcze przez 2 minuty.
- Jaka powinna być szczoteczka?
- jeśli nie masz kłopotów z dziąsłami i obnażonymi szyjkami zębów to najlepsza jest szczoteczka średnio twarda (medium). Dobrze gdy główka szczoteczki nie jest zbyt duża, tak aby się swobodnie mieściła między policzek a zęby (zwłaszcza te z samego tyłu czyli siódemki i ósemki). Tak więc trzeba dobrać wielkość szczoteczki indywidualnie do wielkości jamy ustnej (dla dzieci szczoteczka z malutką główką).
- Czy płukać jamę ustną po szczotkowaniu samą wodą czy płynem do higieny
jamy ustnej?
- jeśli nie masz żadnych dolegliwości to nie musisz używać płynów do higieny jamy ustnej. Natomiast gdy masz problemy z dziąsłami lub zapachem to jest dużo płynów do wyboru na każdy problem, ale to też jest powód do odwiedzenia gabinetu.
- Czy używać środków do wybielania zębów?
- jeżeli nie masz żadnych plomb i masz zdrowe szkliwo to możesz używać tych środków. Pamiętaj jednak, że mają one działanie silnie "wgryzające" się w powierzchnię szkliwa i z czasem mogą je trochę uszkodzić.
- Kamień nazębny
- Dlaczego należy usuwać kamień nazębny?
- kamień na zębach powstaje podobnie jak kamień w czajniku. Resztki płytki bakteryjnej, które nie zostały dokładnie wyszczotkowane osadzają się na styku zęba z brzegiem dziąsła. Ze śliny wytrącają się składniki mineralne i powoli utwardzają płytkę bakteryjną. Również różne osady np. z herbaty i innych napojów i pokarmów mogą wchodzić w reakcję chemiczną z płytką nazębną i stopniowo narasta coraz większa warstwa i twardnieje. Kamień nazębny powoduje stopniowe odsuwanie brzegu dziąsła (tzw. utrata przyczepu nabłonkowego) powstają kieszonki patologiczne i stan zapalny przewlekły.
- Ból zębów
- Co trzeba zrobić jeśli jakiś ząb zaczyna po zjedzeniu czegoś słodkiego albo kwaśnego troszkę pobolewać?
- natychmiast zgłosić się do gabinetu, prawdopodobnie zaczyna się próchnica lub są obnażone szyjki czy inne braki szkliwa.
- A co jeśli ból pojawia się na zmiany temperatur?
- też jak najszybciej zadzwonić do gabinetu i umówić się na wizytę. Niestety w takim przypadku możesz spodziewać się leczenia zęba, wymagającego więcej niż jedną wizytę.
- A jeżeli ząb boli przy naciskaniu lub zrobił się obrzęk (opuchlizna)?
- w takim wypadku sprawa może okazać się bardzo poważna, być może potrzebne będzie zdjęcie RTG i leczenie na wiele wizyt z podawaniem antybiotyków.
- Wizyta w gabinecie
- Co trzeba zrobić przed wizytą w gabinecie stomatologicznym?
- tak jak przed wizytą u każdego lekarza, zadbać o higienę, szczególnie jamy ustnej czyli umyć zęby. Dobrze jest też nie używać żadnych środków kosmetycznych na usta, szczególnie z barwnikami i tłuszczem, ponieważ w czasie zabiegu mogą dostać się do zęba, co jest bardzo niewskazane, szczególnie przy zakładaniu plomb i leczeniu kanałowym.
- Jak należy postępować w trakcie wizyty w gabinecie stomatologicznym?
- powiedzieć lekarzowi na jakie choroby jest się chorym. Szczególnie ważne są choroby serca, wątroby, tarczycy i inne obciążające mocno organizm. Od tego będzie na przykład zależało dobranie odpowiedniego rodzaju znieczulenia lub przygotowanie do ekstrakcji zęba (wyrwanie zęba) poprzez odstawienie leków np. przeciwzakrzepowych.
- W czasie wizyty lekarz prosi o dokładne wypłukanie jamy ustnej wodą, po co?
- ślina każdego człowieka zawiera mnóstwo różnych bakterii. Jeśli w trakcie zakładania leków dostanie się do zęba, może to bardzo niekorzystnie wpłynąć na leczenie.
- W trakcie zakładania plomby lekarz prosi aby nie zamykać jamy ustnej, dlaczego?
- plomba przed ostatecznym utwardzeniem nie może stykać się z żadną wilgocią. Tylko plomba założona na idealnie suche i czyste podłoże spełnia swoją funkcję prawidłowo dlatego też najlepiej jeżeli pacjent jest w stanie oddychać tylko przez nos, niweluje to osadzanie się pary wodnej z oddechu na zębach.
- Kiedy można jeść i pić po wizycie u stomatologa?
- jeżeli było zakładane lekarstwo lub plomba światłoutwardzalna, można jeść i pić od razu,
- po zabiegu lakierowania zębów, należy odczekać z jedzeniem jedną do dwóch godzin aby lakier dłużej się wchłaniał,
- po usunięciu zęba nie należy jeść ani pić przez co najmniej dwie godziny.
- Jak należy postępować po wyrwaniu (ekstrakcji) zęba?
- 20 do 30 minut trzymać zaciśnięte gaziki,
- potem można je wypluć,
- nie jeść ani nie pić przez dwie godziny,
- na wierzch, na policzek, można przyłożyć zimny okład,
- nie płukać jamy ustnej przez pierwszą dobę, ponieważ można niechcący wypłukać z zębodołu skrzep, który z początku jest bardzo delikatny i może się uszkodzić,
- nie wolno dotykać zębodołu (nawet językiem),
- jak minie pierwsza doba, można płukać chłodnym rumiankiem lub szałwią,
- normalny zębodół po wyrwanym zębie goi się na bazie zdrowego skrzepu około jednego tygodnia,
- jeśli natomiast dojdzie do uszkodzenia skrzepu przez dotknięcie lub intensywne płukanie wtedy gojenie nie przebiega prawidłowo i może boleć kilka dni a nawet tygodni.
- Jak często zgłaszać się do stomatologa na badanie?
- w wieku od 3 do 25 lat - dwa razy w roku jeśli masz normalne szkliwo, jeśli słabsze - cztery razy,
- w wieku od 25 lat wzwyż wystarczy raz w roku jeśli nie masz żadnych dolegliwości ani dużej skłonności do próchnicy.
- Protezy
- Masz pierwszą w życiu protezę i co teraz?
- trzeba się do niej przyzwyczaić tak jak do nowych butów, które są sztywne, to trwa parę tygodni.
- Jak to zrobić?
- ucz się mówienia w protezie na początku w domu wśród najbliższych, możesz głośno czytać,
- ucz się jedzenia w protezie obustronnie, równomiernie obciążając obie strony, najpierw coś miękkiego, małe kawałki
- możesz ssać landrynki dla treningu,
- nie próbuj gryźć twardych pokarmów na początek,
- doceń to, że masz zęby i cierpliwie ćwicz,
- jak włożysz protezę do szuflady na dwa tygodnie, to już nigdy nie będzie pasowała (jak buty sprzed dwóch lat),
- jeżeli proteza gdzieś uciska, ociera lub wrzyna się w śluzówkę to natychmiast idź do stomatologa na korektę.
- Jak dbać o higienę protezy?
- po każdym jedzeniu zdjąć protezę i umyć własne zęby i całą protezę dokładnie,
- przeznacz szczoteczkę tylko do protezy, uważaj aby nie spadła i nie uszkodziła się,
- na noc protezę (umytą) schowaj w czystym naczyniu aby nikt jej nie oglądał (przez pierwsze dwie, trzy noce możesz spać w protezie aby szybciej się do niej przyzwyczaić).
- Leki
- Jakie leki można sobie kupić w aptece samodzielnie bez recepty?
- lepiej nie stosować żadnych leków na własną rękę, najlepiej najpierw poddać się badaniu i po ustaleniu diagnozy leki będą celowane na konkretną dolegliwość. W razie konieczności można zaopatrzyć się tylko w leki przeciwbólowe.
